Ngày 13/9, các cơ quan quản lý của Trung Quốc đã đình chỉ hoạt động của công ty kiểm toán PricewaterhouseCoopers (PwC) tại Trung Quốc đại lục trong 6 tháng, đồng thời phạt công ty này khoản tiền kỷ lục 441 triệu nhân dân tệ (62,2 triệu USD) do những sai phạm trong quá trình kiểm toán công ty bất động sản Evergrande.
Đưa ra lời khiển trách mạnh mẽ đối với công ty Big4 (4 công ty kiểm toán lớn nhất trên thế giới tính theo doanh thu hằng năm gồm PwC, Deloitte, Ernst and Young – EY và KPMG), Ủy ban quản lý chứng khoán Trung Quốc (CSRC) cho biết, cuộc điều tra đã phát hiện ra PwC và chi nhánh của công ty tại Trùng Khánh nắm rõ những sai sót lớn trong báo cáo tài chính của Evergrande trong quá trình kiểm toán năm 2019 và 2020, nhưng lại giúp che đậy, thậm chí dung túng cho hành vi gian lận của công ty bất động sản này.
CSRC cho biết trong một tuyên bố: “PwC đã làm xói mòn nghiêm trọng nền tảng của luật pháp, đồng thời gây tổn hại đến lợi ích của các nhà đầu tư.”
Chính quyền Trung Quốc đã xem xét vai trò của PwC trong việc hạch toán Hengda Real Estate kể từ hồi tháng 3/2024, khi CSRC cáo buộc công ty phát triển này về hành vi gian lận 78 tỷ USD trong khoảng thời gian 2 năm tính đến năm 2020.
Đình chỉ kinh doanh và phạt tiền là hình phạt nghiêm khắc nhất mà Trung Quốc từng áp dụng đối với một công ty kiểm toán Big4 tính tới thời điểm hiện tại. Đây là một phần trong nỗ lực của chính quyền Bắc Kinh nhằm thắt chặt các quy định về tài chính, cải thiện tính toàn vẹn của thị trường.
Động thái này sẽ làm lu mờ triển vọng của PwC tại nền kinh tế số 2 thế giới. PwC Trùng Khánh, đơn vị kế toán đã đăng ký và là chi nhánh chính của PwC tại Trung Quốc, là công ty kiểm toán có thu nhập cao nhất tại quốc gia này vào năm 2022, theo dữ liệu chính thức mới nhất.
Mạng lưới PwC, liên minh các đơn vị thành viên toàn cầu của PwC, cho biết trong một tuyên bố: “Chúng tôi thất vọng về công việc kiểm toán Hengda của PwC Trùng Khánh, công việc này không đạt tiêu chuẩn mà chúng tôi mong đợi ở các công ty thành viên trong mạng lưới PwC”.
Đối tác cấp cao của PwC Trung Quốc Daniel Li đã từ chức như một phần trong “trách nhiệm giải trình và hành động khắc phục” và ông Hemione Hudson, người đứng đầu bộ phận quản lý và rủi ro toàn cầu của công ty, đã thay thế ông Li.
Bộ Tài chính Trung Quốc đã áp dụng lệnh đình chỉ kinh doanh trong 6 tháng đối với PwC. Bộ này cũng đã phạt PwC Trùng Khánh 116 triệu nhân dân tệ (16 triệu USD) vì đã kiểm toán Hengda không thành công vào năm 2018.
Trong một tuyên bố riêng, CSRC cho biết họ đã tịch thu doanh thu của PwC Trùng Khánh liên quan đến vụ án Evergrande với tổng số tiền là 27,7 triệu nhân dân tệ và phạt đơn vị này 297 triệu nhân dân tệ.
Tuyên bố của CSRC nêu rõ: “PwC đã, ở một mức độ nào đó, che đậy và thậm chí dung túng cho hành vi gian lận tài chính và phát hành trái phiếu doanh nghiệp gian lận của Evergrande. PwC phải bị trừng phạt nghiêm khắc theo luật định.”
Trong vài tháng qua, ngày càng nhiều khách hàng Trung Quốc, chủ yếu là các doanh nghiệp nhà nước và tổ chức tài chính, đã rời khỏi PwC sau khi cuộc điều tra của cơ quan quản lý đối với công ty này được tiến hành.
Tính đến tháng 3/2024, công ty có khoảng 400 khách hàng Trung Quốc, niêm yết tại thị trường trong nước hoặc thị trường nước ngoài như Hong Kong hoặc New York, bao gồm cả những “gã khổng lồ” công nghệ Alibaba và Tencent.
Một tính toán của Reuters dựa trên hồ sơ cho thấy hơn 50 công ty Trung Quốc, bao gồm cả Ngân hàng Trung Quốc, khách hàng lớn nhất của PwC được niêm yết tại Trung Quốc đại lục, đã loại PwC khỏi vị trí kiểm toán viên hoặc hủy bỏ kế hoạch thuê công ty này.
