Việc Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) phê duyệt các quỹ hoán đổi giao dịch (ETF) Bitcoin giao ngay gần đây đã làm dấy lên cuộc tranh luận gay gắt.
Vượt lên trên những lo ngại về vấn đề tập trung hóa và những biến động thị trường, sự kiện được cho là bước ngoặt với Bitcoin nói riêng và thị trường tiền số nói chung đang đặt ra một câu hỏi quan trọng: Liệu đây có phải là xúc tác cho một mùa đông mới trên thị trường tiền điện tử không?
Quỹ ETF giao ngay thách thức các nguyên tắc của Bitcoin
Chủ tịch SEC Gary Gensler đã nói về quyết định phê duyệt các quỹ ETF Bitcoin giao ngay với tông giọng khá mỉa mai. Ông tin rằng các sản phẩm tài chính như vậy thách thức các nguyên tắc của Bitcoin, khiến tài sản kỹ thuật số này trở nên tập trung hơn. Gensler cảnh báo rằng động thái này có thể dẫn đến sự gia tăng tình trạng đầu cơ và khiến độ biến động tăng cao hơn nữa trong một thị trường vốn đã không ổn định.
Vị chủ tịch SEC nhấn mạnh rằng, Bitcoin vẫn là một tài sản có tính đầu cơ cao, thường liên quan đến các hoạt động bất hợp pháp như rửa tiền và các cuộc tấn công dạng mã độc tống tiền (ransomware).
“Satoshi Nakamoto từng nói nói Bitcoin sẽ là một hệ thống phi tập trung. Thật nực cười khi thấy không ít người gọi tuần này (thời điểm quỹ ETF Bitcoin giao ngay được phê duyệt) là một tuần mang tính lịch sử.
Bởi nó là một bước hướng tới sự tập trung hóa và các phương tiện tài chính truyền thống,” ông Gensler nói. “Các nhà đầu tư từng coi việc tiếp xúc với Bitcoin là một cách thể hiện bản thân… Nhưng giờ đây, bạn cũng có thể mua đồng tiền số này thông qua thứ được gọi là sản phẩm trên sàn giao dịch, một thứ cũng mang tính tập trung hóa.”
Tương tự như vậy, nhà đầu tư nổi tiếng Kevin O’Leary bày tỏ sự hoài nghi về các quỹ ETF Bitcoin giao ngay. Ông đặt câu hỏi về giá trị mà chúng mang lại cho những nhà đầu tư dài hạn, những người coi Bitcoin là vàng kỹ thuật số.
Nguyên nhân là do các quỹ ETF Bitcoin giao ngay có mức phí cao, trong khi nhà đầu tư lại không có quyền sở hữu trực tiếp tài sản cơ bản của quỹ này. Những yếu tố này có thể khiến quỹ ETF Bitcoin giao ngay trở nên kém hấp dẫn với những người theo chủ nghĩa thuần túy thích nắm giữ Bitcoin trực tiếp.
“Là người theo chủ nghĩa thuần túy và chỉ nắm giữ Bitcoin lâu dài như một loại vàng kỹ thuật số, tôi sẽ không bao giờ mua ETF. Tại sao tôi phải trả những khoản phí này? Điều đó hoàn toàn không cần thiết và chúng không mang lại giá trị gì cho tôi,” ông O’Leary nói.
Cũng theo dự đoán của ông O’Leary, chỉ một số quỹ ETF giao ngay mới được phê duyệt có khả năng tồn tại trong dài hạn. Trong số này, các sản phẩm của những công ty lớn như BlackRock và Fidelity có thể sẽ giữ vai trò thống trị nhờ nguồn lực dồi dào của hai công ty.
Những nhận định của ông Gensler và O’Leary tạo tiền đề cho một cuộc kiểm tra quan trọng về tác động tiềm tàng của các quỹ ETF giao ngay đối với Bitcoin.
Bitcoin là phương tiện trao đổi
Ban đầu, Bitcoin được tạo ra với mục đích trở thành phương tiện thanh toán cho các giao dịch trực tuyến nhỏ, nhưng nó đã bị lu mờ bởi những hạn chế như chi phí cao và quy trình thanh toán phức tạp. Việc sử dụng Bitcoin cho các giao dịch lớn hơn cũng còn hạn chế.
Trong khi đó, việc Bitcoin được sử dụng cho các hoạt động bí mật và bất hợp pháp đã đặt ra câu hỏi về tính thực tế của đồng tiền số này với tư cách là một loại tiền tệ.
Ngay cả Giám đốc điều hành BlackRock, Larry Fink cũng bày tỏ sự hoài nghi về việc Bitcoin sẽ thay thế các loại tiền tệ truyền thống. “Tôi không tin nó sẽ trở thành một loại tiền tệ. Tôi tin rằng đó là một loại tài sản,” ông cho biết. Trong khi đó, giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế Kristalina Georgieva tuyên bố rằng, các loại tiền điện tử như Bitcoin không nên được coi là “tiền” theo nghĩa thông thường.
“Quan điểm của chúng tôi là chúng ta phải phân biệt giữa tiền và tài sản. Khi chúng ta nói về tiền điện tử, chúng ta thực sự đang nói về một loại tài sản. Nó có thể được hỗ trợ và theo nghĩa đó, nó an toàn hơn và ít rủi ro hơn. Trong trường hợp không được hỗ trợ, nó sẽ là một khoản đầu tư rủi ro hơn. Nhưng nó không hẳn là tiền. Nó giống một quỹ quản lý tiền hơn”, bà Georgieva nói.
Sự ra đời của các quỹ ETF Bitcoin giao ngay càng khiến cho đồng tiền số này xa rời với đặc tính phi tập trung như mục đích nó được tạo ra ban đầu. Thay vào đó, mối quan hệ của nó với hệ thống tài chính truyền thống sẽ được kéo gần lại. Hiện tại, hệ số tương quan giữa Bitcoin với các lĩnh vực có tính đầu cơ đang cao hơn so với các kho lưu trữ giá trị truyền thống như vàng.
Trong thời kỳ khủng hoảng tài chính, như đợt khủng hoảng ngân hàng vào tháng 3 năm 2023 và đại dịch Covid-19 vào tháng 3 năm 2020, giá Bitcoin không hề ổn định. Ngược lại, đồng tiền số này ghi nhận biến động mạnh và giảm giá đáng kể. Điều này mâu thuẫn với vai trò trở thành như một tài sản trú ẩn an toàn mà nhiều người đề xuất.
Bitcoin có thể đã đạt đỉnh
Theo nhận định của nhà phân tích có tài khoản X là Crypto Con, việc các quỹ ETF Bitcoin giao ngay được phê duyệt có thể đánh dấu sự khởi đầu của một thị trường gấu mới.
Nhận định này được đưa ra dựa trên việc xem xét các sự kiện tiền điện tử lớn trong lịch sử cũng như những thay đổi quan trọng của thị trường.“Sẽ không đúng khi nói rằng Bitcoin không có mối tương quan gì với các tin tức sự kiện,” Crypto Con khẳng định.
Nhà phân tích này đã chỉ ra những điểm tương đồng của sự kiện ra mắt quỹ ETF Bitcoin giao ngay với các sự kiện trong quá khứ như việc ra mắt hợp đồng tương lai Bitcoin CME vào tháng 12 năm 2017 và đợt IPO của Coinbase vào tháng 4 năm 2021.
Cả hai sự kiện này đều trùng với thời điểm thị trường Bitcoin đạt đỉnh. Tương tự, sự sụp đổ của sàn giao dịch FTX vào tháng 11 năm 2022 và việc ngân hàng Silicon Valley Bank phá sản vào tháng 3 năm 2023 đã khiến thị trường giảm xuống các mức thấp đáng kể.
Tương tự như các sự kiện này, việc quỹ ETF Bitcoin giao ngay được phê duyệt có khả năng sẽ báo hiệu một bước ngoặt của thị trường.
Hiệu suất giá Bitcoin. Nguồn: TradingView
Trong lịch sử, thị trường tiền điện tử luôn rất nhạy cảm trước những phát triển quan trọng như vậy. Sự nhạy cảm này thường dẫn đến những biến động thị trường đột ngột. Do đó, sự ra đời của các quỹ ETF Bitcoin giao ngay có thể là tín hiệu cho các chiến lược giao dịch thận trọng.
